Jakie czynniki wpływają na rozwój uzależnienia? 

Uzależnienie to niezdolność do zaprzestania wykonywania czynności lub spożywania substancji, które wyrządzają fizyczną i psychiczną szkodę. Możesz być uzależniony_a od alkoholu, tytoniu, narkotyków lub leków, ale także od zakupów, gier wideo, internetu, seksu, hazardu… i wielu innych. Zbyt duża ilość dobrej rzeczy może być szkodliwa – i właśnie wtedy dochodzi do uzależnienia. Dobre jest angażowanie się w działania, które sprawiają nam przyjemność, ale poświęcanie dla nich naszego zdrowia, samopoczucia psychicznego i innych sfer życia, takich jak praca, szkoła, rodzina i przyjaciele, nie jest właściwe.

Dlaczego uzależnienia są szkodliwe?

Uzależnienia wprowadzają nas w swego rodzaju trans. Powstrzymują nas przed byciem prawdziwymi sobą i doświadczaniem życia takim, jak powinno ono wyglądać. Jesteśmy zakładnikami nałogu. Nie możemy się zrelaksować, dopóki nie dostaniemy „poprawki”, niezależnie od tego, czy chodzi o substancję czy czynność. Myśli i pogoń za tym, od czego jesteśmy uzależnieni, pochłaniają nas, ograniczają nasze poglądy. Sprawiają, że jesteśmy niespokojni, kiedy nie angażujemy się w nałóg. To z kolei może powodować depresję, gniew, frustrację lub smutek. Uzależnienia mogą nas wyobcować ze społeczeństwa, a także obniżyć naszą samoocenę przez co czujemy się samotni. Nie wspominając o tym, że uzależnienia szkodzą fizycznie, gdy spożywamy toksyczne substancje w dużych ilościach lub angażujemy się w ryzykowne lub niebezpieczne zachowania. To może spowodować także problemy finansowe. To błędne koło należy przerwane – im szybciej tym lepiej.

Jak zaczynają się uzależnienia?

Uzależnienia nie są zamierzone. Oznacza to, że nikt nie angażuje się w zachowanie z myślą o uzależnieniu się od niego. W grę wchodzą tu różne czynniki. W tym artykule Psychology Today wymienia 3 rodzaje czynników, które powodują uzależnienie. Są to:

1. Czynniki biologiczne: należą do nich geny, które mogą być odpowiedzialne nawet za połowę ryzyka rozwoju uzależnienia od substancji; czynniki fizjologiczne, takie jak różnice w enzymach wątrobowych, mogące predysponować kogoś do uzależnienia od alkoholu; oraz płeć: statystycznie mężczyźni są bardziej podatni na uzależnienia niż kobiety.
2. Czynniki psychologiczne: obejmują one cechy osobowości, takie jak impulsywność; wcześniejsze nadużycia i traumatyczne przeżycia; oraz czynniki związane ze zdrowiem psychicznym, takie jak lęk, zaburzenia koncentracji uwagi, zespół stresu pourazowego lub depresja.
3. Czynniki środowiskowe: należą do nich relacje rodzinne, np. posiadanie w rodzinie innych osób uzależnionych lub problemy w małżeństwie mogą zwiększać ryzyko uzależnienia; dostępność substancji również zwiększa ryzyko nadużywania; presja rówieśników, zwłaszcza wśród nastolatków; oraz bezrobocie, wynikające z braku odpowiedzialności, dużej ilości wolnego czasu, niskiej samooceny i depresji.

Im szybciej uzależnienie zostanie rozpoznane, tym większe szanse na wyleczenie. Jednak, aby móc je zdiagnozować, należy wiedzieć na jakie objawy trzeba zwrócić uwagę. Piszemy o tym tutaj.